2025(e)ko azaroaren 27(a), osteguna


JAPONIA


Japonia Ozeano Barean dagoen uharte-nazio bat da, hiri jendetsuak, jauregi inperialak, mendiko parke nazionalak eta milaka santutegi eta tenplu dituena. Shinkansen bala-trenak Kyushu (Okinawako hondartza subtropikalekin), Honshu (Tokio eta Hiroshimako bonbardaketa atomikoaren oroigarriarekin) eta Hokkaido (eskiatzeagatik famatua) uharte nagusiak lotzen ditu. Tokio, hiriburua, bere etxe orratzengatik, erosketengatik eta pop kulturagatik da ezaguna.

    
Japoniako uharteetan ezagutzen den lehen kokalekua K.a. 30000 inguruan sortu zen paleolitoaren garaian. Horri Jōmon garaiaren hasieran jarraitu zitzaion (K.a. 14500 inguru) Mesolito eta Neolito arteko ehiztari-biltzaile erdi sedentarioen kultura batek, zangetako etxeak eta aztarna-nekazaritza zituena. Japonia lehen aldiz agertzen da Han-en Liburuan idatzitako historian, 111 d. C. Budismoa 552. urtean sartu zen Koreako Baekje erresumatik, eta Japoniako budismoaren ondorengo garapena Txinaren eragina izan zen nagusiki. Hasierako erresistentzia gorabehera, klase menderatzaileak sustatu zuen budismoa, Shōtoku printzea barne, eta onarpen handia lortu zuen Asuka (592 – 710) garaitik aurrera.



Japoniako kultura garaikideak Asiako, Europako eta Ipar Amerikako eraginak konbinatzen ditu. Japoniako arte tradizionalek honako artisautza hauek biltzen dituzte: zeramika, ehunak, lakatuak, ezpatak eta panpinak; bunraku, kabuki, noh, dantza eta rakugo emanaldiak; eta beste praktika batzuk, tearen zeremonia, ikebana, arte martzialak, kaligrafia, origami, onsen, geisha eta jolas tradizionalak. Japoniar pinturaren historiak bertako japoniar estetikaren eta inportatutako ideien arteko sintesia eta lehia erakusten ditu. Japoniar eta europar artearen arteko elkarrekintza esanguratsua izan da: adibidez, ukiyo-e grabatuek, japonismo bezala ezagutzen den mugimenduan XIX. mendean esportatzen hasi zirenak, eragin nabarmena izan zuten Mendebaldeko arte modernoaren garapenean, batez ere postinpresionismoan. Manga japoniarra XX. mendean garatu zen eta mundu osoan ezaguna bihurtu da.





iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina